Als we van WhatsApp-fraude horen, denken we al gauw aan de dochter die een ander nummer heeft en urgent een rekening moet betalen. En of mams die even kan voorschieten. Want WhatsApp-fraude staat ook wel bekend als vriend-in-noodfraude of hulpvraagfraude. Maar Ad Wayers, secretaris van Foundation Elimu Mount Elgon, kwam erachter dat er ook andere vormen zijn. Hij is door schade en schande wijzer geworden en wil ook jullie behoeden voor dergelijke scams. Hieronder zijn relaas. 

Vlak voor het weekend werd ik benaderd op WhatsApp door ene Carl Hudson. Op de profielfoto kijkt een lachend stel de camera in. Ik ken Carl niet.

+44 117 410 1456: Hello, Carl Hudson here from Bristol UK GB, amazing work you have been doing supporting education and vocational training through Elimu Mount Elgon Foundation for education projects in Kenya, I came across this on facebook and learnt more from your website, I would like to support your efforts.
Ad: Thank you sir, please explain how.
+44 117 410 1456: Who I am chatting from the foundation please if you don’t mind.
+44 117 410 1456: My wife Lisa and I would like to make a donation of 60 brand new Hp notebook laptops towards improving digital literacy among the students in the schools and vocational training centre you support.
+44 117 410 1456: We are doing this in memory of my late mother Stephanie who was very passionate about education of kids in Africa.
Ad: Sounds wonderful, we prefer buying in Kenya with your donation.

Daar gaat Carl niet op in. Hij zegt dat ie de 60 notebooks al heeft gekocht en dat hij deze leermiddelen op zijn kosten zal leveren. Ik ben zeer terughoudend en geef beperkte info, maar de volgende dag komt hij met het bericht dat ze al zijn verzonden. Via Skyfreight. Er zit een verzendbrief bij met alle gegevens. Het lijkt allemaal echt.

Dan belt een medewerker van Skyfreight in Kenya. Mr. William Obeko. Zijn telefoonnummer is +254100424521. De goederen zijn aangekomen. En daarvoor zijn fees te betalen. Ik stuur hem terug naar Carl. Die heeft immers beloofd alles te betalen. Carl reageert met de verzuchting dat het toch echt een toestand is in Kenia. Dat de douane zelfs op donaties voor goede doelen importheffingen leggen.

Dat vind ik ook.

De rekening komt met deze e-mail.

Dear Client,
We are pleased to inform you that you have been exempted from paying Import Duty, but kindly note that all imports must be declared to customs which attracts an import declaration fee (IDF) and Railway development Levy (RDL).

Find attached your IDF invoice,
To pay IDF AND RDL

SWIFT CODE : IBMLKENA
BANK CODE : 057
BRANCH CODE: 031
ACC No : 03103661986350
ACC Name : AFROSKYFREIGHT FORWARDERS

Regards,
WILLIAM OBEKO,
CLEARANCE AND DISPATCH MANAGER
SKY-FREIGHT (E.A)
www.skyfreight.co.uk

Ik krijg een link naar het tracing form. Werkt prima. Als ik de code invoer krijg ik bewijs dat de spullen met luchtvracht vanuit Bristol in Mombasa zijn aangekomen. De fees moeten dus betaald worden. Carl geeft echter aan nu niet te kunnen betalen. Hij vraagt mij om het voor te schieten. Hij zal me dan later terugbetalen.

Tot zover allemaal keurig en betrouwbaar.

Een dag later blijkt er ook VAT betaald te moeten worden. VAT (Value Added Tax) is de BTW. In Kenia is dat 16%. Voor de 60 laptops komt dat neer op 450.000 Kes (Keniaanse shilling). Samen met de eerdere fees loopt het bedrag op naar 500.000 Kes. Dat zijn zo’n € 4.500.

+44 117 410 1456: Good afternoon Adrian, I have just been informed that we have to pay VAT on the laptops. The bureaucracy in Kenya is regrettable. Why does the government there make it so difficult for people to help where they have failed
+44 117 410 1456: Good morning Adrian, I have just seen your email plus another one from the Kenyan agent with you copied. They have sent an invoice and how to pay, kindly take care of this on my behalf then I reimburse by 27th of this month. freight charges were very high and I have exceeded my banking limits till 27th

Opnieuw vraagt Carl dus of ik het geld kan voorschieten. Hij heeft toch al beloofd om mij alles terug te betalen. Hij smeekt zowat.

+44 117 410 1456: Please just do it on my behalf, I am going to reimburse both invoices as earlier discussed wish I knew all these before shipping, I would have planned appropriately
Ad: Dear Carl, i have to contact my board how to deal with this. Will be back later.

Uiteindelijk stel ik voor dat ik pas betaal als hij eerst in ponden het bedrag op onze rekening stort. Dan zal ik in shillingen betalen om de goederen in Kenia vrij te krijgen.

Dat gebeurde dus allemaal net voor het weekend. Op maandagochtend worden we argwanend. Ik besluit alles nog eens na te checken. Op de echte site van Skyfreight zie ik dat hele andere formulieren gebruikt worden. Dan wordt me duidelijk dat het een scam is. Oplichterij. En dat via WhatsApp. Die zagen we niet aankomen.

De foto van hem en zijn echtgenote is natuurlijk ook fake!

We verbreken direct het contact.

Ik dacht nooit in dit soort oplichting te trappen, maar helaas. Het is zo opgezet dat je werkelijk gelooft dat het waar is. Mijn tip voor jullie: Bedenk altijd, dat als het te mooi om waar lijkt te zijn, dat dat dan ook zo is!

Tekst: Ad Wayers