“Laat je niet gek maken.” Dat is de tip van Astrid Witjes (CBF) nadat ze de richtlijnen voor de jaarrekening toelichtte. Dat deed zij samen met Erik Boerrigter (Partin) en Rita Meijer (CBF) tijdens het webinar ‘Zonder stress jaarverslagen maken’. In één uur werden alle relevante onderwerpen van de jaarverslaglegging van goede doelen uitgelegd. Een jaarverslag is misschien een ‘motje’, maar voor de organisatie zelf is het winst.

Tekst: Yvonne van Driel | Partin

Volgens de wet moet elke organisatie zich verantwoorden. Ook als de stichting geen ANBI is. Het moet dus. Veel bestuursleden zien er dan ook tegen het maken van het jaarverslag op. En dat is niet nodig. Er zijn tenslotte heuse richtlijnen. En de handige tools die Partin ontwikkelde doen de rest. En – niet minder belangrijk – als organisatie heb je er zelf ook veel aan. Het is ook een jaarlijkse evaluatie. En dat is winst voor jouw organisatie.

Wat haal je uit de jaarrekening
De jaarrekening geeft inzicht in welke resultaten bereikt zijn. En welke niet. En door te vergelijken met de begroting, kom je erachter of je te ambitieus was of juist beter ergens meer aandacht aan moet besteden. Het is dus belangrijk om de begroting naast de werkelijke cijfers te zetten. Uiteraard naast de cijfers van vorig jaar.

Het is ook belangrijk om te weten hoeveel middelen ontvangen zijn en welk deel daarvan direct besteedt werd aan het doel. Dat wordt doelbesteding genoemd. En naast het overzichtelijk maken van de doelbesteding is de herkomst van het geld ook van belang. Iets wat het publiek, jullie achterban en donateurs, ook graag weten. En dat geeft maatschappelijk vertrouwen. En dus meer animo om jouw goede doel te steunen.

Natuurlijk worden er ook kosten gemaakt om die doelen de kunnen bereiken. Dat kunnen kosten voor werving, communicatie of administratie zijn. Deze rubrieken ‘overlappen’ elkaar in enkele gevallen. Bijvoorbeeld kunnen de kosten voor voorlichting deel zijn van het bereiken van het doel, maar ook onderdeel zijn van communicatie of zelfs van werving. Maak een keuze wat het beste past. Ben daar elk jaar wel consistent in. Dat vergemakkelijkt het vergelijken.

En dan nog een tip: in de voorbeelden worden meestal veel soorten baten en kosten genoemd. Gebruik alleen die van toepassing zijn. En wist je dat bestemmingsreserve bepaald wordt door bestuur en bestemmingsfonds door de gever. Soms bepaal je dus zelf wat je met de reserve gaat doen, soms is dat al bepaald. Gelabeld zeg maar.

Wat lees je in een bestuursverslag
De cijfers krijgen een toelichting. Maar dat is niet alles. Bij de jaarverslaglegging hoort ook een bestuursverslag. Daarin laat je goed zien wat die doelbesteding feitelijk is en wat er met al het geld gedaan en bereikt is. Het zijn de successen die er behaalt zijn. Maar je laat ook weten wat de risico’s en onzekerheden waren. En hoe de organisatie daarmee om ging.

Volgens Astrid is met het bestuursverslag de meeste winst te behalen. Want net als het bestuur zelf, willen de sponsors, vrijwilligers en donateurs, deze verhalen lezen. Dat geeft vertrouwen voor de toekomstige activiteiten en projecten.

Optelsommetjes als samenvatting
Sommige dingen laten zich het beste zien als vergelijkingen of sommen.

Bestuursverslag + Jaarrekening = Jaarverslag

Eventueel aangevuld met kascommissie of accountantsverklaring*. Het bestuursverslag kent meerdere onderdelen. De jaarrekening maar drie.

Balans + Staat van Baten en Lasten + Toelichting = Jaarrekening

Uit de Staat van Baten en Lasten (BSL) komt het resultaat.

(Reserves + Fondsen huidig jaar) – (Reserves + Fondsen vorig jaar) = Resultaat

En nog iets over de richtlijnen
Voor fondsenwervende organisaties zijn er de RJ C2 en de RJ 650. Voor kleine organisaties met totale baten tot € 500.000 is de C2 van toepassing; daarboven moet voldoen worden aan de RJ 650.**

Astrid geeft kleine goede doelen nog mee: “Laat je niet gek maken door alle teksten die er staan. Het model, op de laatste pagina’s van de richtlijn, is het meest praktisch te hanteren. Heb je dan nog vragen, dan pak je de tekst er weer bij.”

Terugkijken
Het webinar, dat Partin op 28 februari 2023 in samenwerking met CBF – Toezicht op goeddoen organiseerde, is hieronder terug te zien. Luister en leer zelf de kneepjes van de balans opmaken.

Alleen de presentatie bekijken kan ook. Klik dan op Presentatie Jaarverslag.

Toolkits
In het webinar werd naar verschillende toolkits verwijzen.

Ook interessant is de toolkit Aanvragen Erkend Goed Doel. Alle toolkits zijn voor Partinleden gratis beschikbaar in Mijn Partin.

* Voor Erkenning Goed Doel door CBF is het verslag van een Kascommissie of Samenstelverklaring van een accountant verplicht.
** Op cbf.nl kun je deze richtlijnen terug vinden.

Partin organiseert regelmatig webinars en (online)bijeenkomsten voor en door particuliere initiatieven. Heb jij een idee of wil je over een bepaald onderwerp meer weten? Schrijf dan naar secretariaat@partin.nl.