Hoe pak je een inkomens-genererende project aan? Als een bedrijf vindt Sanne Bolkenstein (AFRIpads Foundation). Samen met Debbie Middendorp en Gita Pelinck (6 Degrees Network for Women) sprak zij over het opzetten van sociale ondernemingen als project. En daar komt een boel bij kijken. Maar is zeker te doen! Luister en kijk het webinar Inkomen genereren als project. Hoe werkt dat? maar terug.

‘We zijn een sociaal bedrijf maar wel een bedrijf’

Yvonne van Driel | Partin | 23 mei 2023

Sanne Bolkenstein was betrokken bij de start van AFRIpads Ltd. in Oeganda. Dat was in 2009. Het bedrijf maakt en verkoopt wasbare menstruatieproducten. Er werken nu zo’n 200 vrouwen. AFRIpads Foundation, waar Sanne voorzitter van is, neemt deze producten af en geeft die aan meiden die het zelf niet kunnen betalen.

Maar ook het productiebedrijf is een sociale onderneming. De winst wordt geherinvesteerd. Vooral in de werknemers. Bepaalde arbeidsvoorwaarden zijn in Oeganda niet gangbaar. AFRIpads Ltd. investeert daarin. Aandeelhouders worden niet uitbetaald. Natuurlijk willen investeerders hun investering terugzien. Het sociale rendement dat Sanne ziet en waar het haar om te doen is, is dat er lokaal banen worden gecreëerd. En dat er is minder menstruatie-armoede is en dat het product geen afval veroorzaakt.

Het gaat dus niet om winstmaximalisatie. Maar zegt Sanne: ‘We zijn een sociaal bedrijf maar wel een bedrijf.’ Want als het onder een stichting blijft hangen, is er altijd afhankelijkheid van donorgeld. Dan kan het feitelijk nooit op zichzelf staan.

Debbie Middendorp en Gita Pelinck zien een sociale onderneming als een onderneming waar banen gecreëerd worden voor de lokale bevolking. En waar het economisch rendement vooral impact maakt op de zelfstandigheid van de vrouwen die bij deze ondernemingen betrokken zijn.

De twee dames ontmoetten elkaar in Singapore en bleken dezelfde drijfveer te hebben om iets te doen voor en met vrouwen in Nepal. En zo ontstond 6 Degrees Network for Women. Dat was 6 jaar geleden. Na het organiseren van trainingen zijn steeds meer vrouwen betrokken bij het opzetten van sociale ondernemingen. Het laatste project is een start-up dat papier maakt uit vezels van bananen en olifantenpoep.

Van project naar bedrijf
Tezamen hebben ze veel ervaring. Dat gaf een goed overzicht van aandachtsvelden. Aandachtsvelden om aan te denken bij het opzetten van een inkomens-genererend project, bedrijf of sociale onderneming. Want de keuze is aan jullie. Jullie – samen met jullie partnerorganisatie en andere betrokkenen – bepalen zelf hoe jullie kunnen en willen bijdragen aan ‘economische’ projecten.

  • Eigenaarschap vanaf het begin
    Onderzoek de behoefte van de lokale gemeenschap. Onderzoek ook samen de mogelijkheden. Deel ideeën en alternatieven. Ga in gesprek. Blijf dan niet te lang hangen in de zogenaamd charity mindset. Niet voor hen maar met hen. Zij zijn tenslotte de eigenaars van het project of bedrijf.
  • Je kunt het niet alleen
    Werk met betrouwbare en gecommitteerde lokale partners, ondernemers en gemotiveerde deelnemers. Zij zijn de uiteindelijke eigenaar van het project of bedrijf. Een grondig onderzoek kan de keuze bepalen. Bekijk of visie en wereldbeeld overeenkomen. Willen zij van het bedrijf of project ook tot een succes maken?
  • Alles is anders
    Leer de lokale context kennen. Sanne kon langere tijd in Oeganda aanwezig zijn. Dat is zeker een voordeel. Maar bedenk wel dat je directe bemoeienis met het bedrijf tijdelijk is. En tot slot vergroot je netwerk. Van een ‘supporting network’ van lokale professionals leer je de context beter kennen.
  • Het businessplan als geheel
    Maak een ondernemingsplan. Bereken niet alleen kostprijs en winstmarge, maar verdiep je ook in zoiets als lokaal arbeidsrecht en het nationale belastingsysteem. En vergeet logistiek, marketing en afzetmarkt niet. Doe een marktonderzoek. En bouw controle in.
  • Dienend leiderschap
    Ervaring van ondernemen is essentieel. En beschik over een grote dosis aanpassingsvermogen, geduld en flexibiliteit. Faciliteer vooral. Let ook op aannames. Vaak is het anders dan je gewend bent. En een te westerse benadering en denkwijze kan botsen.
  • Het is een project van de lange adem
    Onderschat het niet. Het is vallen en opstaan. Soms 2 stappen vooruit en dan weer 3 terug. En bedenk dat inkomens-genererende activiteiten of start-ups pas na enkele jaren een break-even point bereiken. Dat is het moment dat de opbrengsten gelijk zijn aan de kosten. Voor die tijd is er verlies. Daarna wordt duidelijk of de investeringen lonen.

Terugkijken
Bekijk hieronder het webinar Inkomen genereren als project. Hoe werkt dat? terug.

Het webinar werd op 22 mei 2023 door Partin georganiseerd. Partin organiseert regelmatig webinars en (online)bijeenkomsten voor en door particuliere initiatieven. Heb jij een idee of wil je over een bepaald onderwerp meer weten? Schrijf dan naar secretariaat@partin.nl.