Twaalf brancheorganisaties, waaronder Partin, hebben hun sterke zorgen geuit over de Wet Transparantie Maatschappelijke Organisaties (Wtmo). Als de wet erdoor komt, heeft dit grote gevolgen voor stichtingen en verenigingen. Zo moeten goede doelen aan een nieuwe administratieplicht voldoen en worden ze verplicht tot het administreren van persoonsgegevens. Ook de regels rond vrijwilligerswerk worden aangescherpt. Daarom schreven we deze week een brief aan minister David van Weel. We willen dat het wetsvoorstel opnieuw ‘aan de voorkant’ integraal en gedegen juridisch wordt getoetst door het Ministerie van Justitie en Veiligheid.Â
De Wet transparantie maatschappelijke organisaties (Wtmo) is bedoeld om ongewenste buitenlandse financiering van non-profitorganisaties te bestrijden. Het eerste wetsvoorstel werd in 2020 ingediend en daarna lag de behandeling ervan jarenlang stil, onder andere vanwege kritiek vanuit het maatschappelijk middenveld. Het wetsvoorstel is – daarom of ondanks dat – door de tijd heen bijna onherkenbaar veranderd. Fundamentele bezwaren van de Raad van State zijn daarbij ook niet weggenomen.
Het functioneren van maatschappelijke organisaties komt onder druk te staan
Wij zijn van mening dat, gelet op het ingrijpende karakter van dit wetsvoorstel en de belangrijke wijzigingen die doorlopend tijdens het wetgevingsproces zijn aangebracht, het aangepaste wetsvoorstel ‘aan de voorkant’ integraal en gedegen juridisch getoetst moet worden. Bovendien moet er bewijs worden geleverd ten aanzien van de noodzakelijkheid en effectiviteit van het wetvoorstel.
Wij vrezen namelijk dat de rechtsbescherming van maatschappelijke organisaties niet afdoende is, dat de regeldruk ernstig toeneemt en dat de privacy in het geding is. Zo zal het vastleggen van persoonsgegevens bij onze donateurs gevoelig liggen.
Maatschappelijke organisaties spelen een belangrijke rol in onze samenleving. Miljoenen Nederlanders helpen andere mensen in Nederland en ver daarbuiten op diverse terreinen en manieren. Door geld of goederen te doneren of zich vrijwillig in te zetten. Deze organisaties waar al deze miljoenen mensen zich voor inzetten vormen een onmisbare pijler in onze samenleving. Het bestrijden van ondermijning mag er niet toe leiden dat het functioneren van legitieme maatschappelijke organisaties wordt bemoeilijkt. En ook niet dat privacygevoelige persoonsgegevens van donateurs onnodig moeten worden vastgelegd en bewaard.
Schade aan de samenleving
We vrezen dat de wet zal leiden tot een verminderde geefbereid van donateurs en een krimpende ruimte voor maatschappelijke organisaties en burgerparticipatie. En dat is schadelijk voor de samenleving:
- Geen bewezen noodzaak nieuwe wetgeving naast alle bestaande wetgeving
- Vage rechtsnormen die leiden tot rechtsonzekerheid
- Een te zwaar handhavingsinstrumentarium
- Een disproportionele toename van de regeldruk door de plicht gegevens te bewaren en een deponeringsplicht
Bekijk hier de hele brief met de onderbouwing van alle bezwaren.
De twaalf organisaties die deze brief ondertekenden zijn Goede Doelen Nederland, Partin, CIO, FIN, NOC*NSF, Vereniging NOV, European Center for Not-for-Profit Law, Human Security Collective, Netherlands Helsinki Committee, WO=MEN Dutch Gender Platform, PARTOS en Breed Mensenrechten Overleg (BMO).Â