Jullie zijn een algemeen nut beogende instelling. Een ANBI dus. De ANBI-regeling biedt een aantal belastingvoordelen. Daar zijn natuurlijk voorwaarden aan verbonden. Op 3 juli werd een nieuw beleidsbesluit over de ANBI-regeling gepubliceerd. Enkele onderdelen uit het oude giftenbesluit van 19 december 2014 zijn overgenomen, geactualiseerd en nu samengebracht in één ANBI-besluit. Dit besluit biedt duidelijkheid, maar vast ook vragen. We hebben een samenvatting gemaakt met datgene waarvan we dachten dat het relevant voor jullie is. Kortom wat betekent dit besluit voor kleine ANBI’s?
Het besluit gaat onder andere in op het algemeen nut-vereiste, inclusief crowdfunding- en loketinstellingen, categorieën van algemeen nut, uitgangspunten voor ANBI’s in derde landen, de ANBI-beschikking en terugwerkende kracht, de nadere invulling van het bestedingscriterium (anti-oppoteis), het beloningscriterium en gaat in op de algemeen nuttige activiteiten versus commerciële activiteiten. Een paar punten noemen we die voor kleine ANBI’s van toepassing kunnen zijn.
Anti-oppoteis
Een ANBI mag niet meer geld bewaren dan nodig is om haar werk goed te kunnen blijven doen. Dit heet het bestedingscriterium. En wordt ook wel de anti-oppoteis genoemd. Een ANBI mag wel geld opzijzetten en dus reserves vormen, maar moet kunnen uitleggen waarom dat nodig is. De organisatie bepaalt zelf hoeveel geld ze aanhoudt, maar de Belastingdienst controleert of dat bedrag en de reden daarvoor redelijk zijn. Dat is dan afhankelijk van de situatie.
Om het werk van de ANBI goed te kunnen blijven doen, mag de organisatie verschillende aparte reserves aanhouden. Voor elke reserve moet in de financiële administratie staan wat het doel is en waarom dat bedrag nodig is.
De verantwoording van de reserves is belangrijk om op te nemen in het jaarverslag.
Stamvermogen
Stamvermogen is geld of bezit dat een ANBI krijgt via een schenking of testament, en dat volgens de voorwaarden van de schenker of erflater bewaard moet blijven. De schenker of erflater bepaalt dus dat het niet mag worden uitgegeven. Als die voorwaarde niet in het testament of de schenkingsakte staat, is het géén stamvermogen. De ANBI mag dit niet zelf bepalen.
Wel mag bijvoorbeeld de rente over dit vermogen uitgegeven worden. Dat wordt ‘rendement op stamvermogen’ genoemd. Daar zitten natuurlijk ook regels aan vast.
Deze regeling is met het oog op de tendens op meer nalatenschappen goed om te weten.
Beloningscriterium
Bestuursleden van een ANBI mogen voor hun werk alleen een vergoeding krijgen voor gemaakte kosten en een redelijke (niet te hoge) vergoeding per vergadering, het zogeheten vacatiegeld. Ze mogen dus geen salaris ontvangen. Een vaste vergoeding die niet afhankelijk is van het bijwonen van vergaderingen, telt meestal niet als vacatiegeld. Toch is dat toegestaan als deze vergoeding redelijk is en bedoeld is als vergoeding voor de tijd die nodig is voor vergaderingen en voorbereiding daarop.
Krijgen de bestuursleden een vergoeding, houdt hier dan frekening mee.
Algemeen nuttige activiteiten
Dit zijn activiteiten die bijdragen aan het doel van de ANBI. Ze zijn bedoeld om dat doel inhoudelijk te realiseren of te bevorderen. Een activiteit is niet algemeen nuttig als de ANBI al haar activiteiten tegen commerciële tarieven aanbiedt. Het is niet meer van belang of een individuele activiteit winst oplevert. Wat telt, is of de totaalopbrengst van alle activiteiten samen winstgevend is door commerciële tarieven.
Beoordeling van deze activiteiten gaat in twee stappen.
- Wat is het doel van de activiteit?
Als de activiteit echt bijdraagt aan het doel van de ANBI, is het een algemeen nuttige activiteit — zelfs als er een commercieel tarief wordt gevraagd. - Wordt het geheel van deze activiteiten commercieel aangeboden?
Als alle algemeen nuttige activiteiten samen tegen commerciële tarieven* worden uitgevoerd, worden ze niet meer als algemeen nuttig gezien. Dan geldt het commerciële karakter voor het geheel.
Bekijk hier een voorbeeld.
Commerciële tarieven
Commerciële tarieven zijn prijzen die hoger zijn dan de volledige kostprijs van de dienst of het product. Om te bepalen of een ANBI commerciële tarieven vraagt, wordt alleen gekeken naar de kosten van activiteiten die binnen de doelstelling van de ANBI vallen.
Wat telt wél mee als kosten
- Echte kosten die zijn gemaakt voor de algemeen nuttige activiteiten.
- Afschrijvingen van spullen (activa), als die worden gebruikt voor die activiteiten.
- Voorzieningen (bijvoorbeeld geld opzijzetten voor toekomstige kosten), als er een duidelijk verband is met de nuttige activiteit.
- Donaties aan andere ANBI’s of nuttige uitgaven aan niet-ANBI’s, als ze passen bij het doel van de instelling.
Wat telt níet mee als kosten
- Vrijwilligerskosten die niet echt zijn gemaakt (fictieve kosten).
- Toevoegingen aan reserves zoals stamvermogen, nieuw pand of continuïteitsreserve.
Staan jullie op de braderie, organiseren jullie een loterij of verkopen jullie (tweede hands) boeken of andere artikelen, bijvoorbeeld gemaakt in jullie proejctlanden, dan is dit goed om te weten.
Lees het gehele beleidsbesluit hier. Bekijk ook onze toolkit over ANBI.