Donderdag, een dag voor de val van kabinet Rutte III, stuurde Sigrid Kaag, minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, een kamerbrief over het onderzoeksrapport naar de omvang vrijwilligersreizen naar ‘weeshuizen’. Het onderzoek concludeert dat particuliere initiatieven in Nederland veruit de grootste groep aanbieders vormt van vrijwilligersreizen. Wel neemt dat aantal ten opzichte van enkele jaren geleden af. Volgens de onderzoekers kan Partin een rol spelen bij kennisuitwisseling en dialoog. Het kabinet neemt deze aanbeveling over.

Het rapport ‘Onderzoek omvang vrijwilligersreizen vanuit Nederland naar residentiële zorginstellingen voor kinderen: rollen, verantwoordelijkheden en handelingsperspectief’ stelt dat er sprake is van enorme diversiteit aan zorginstellingen voor kinderen als ook van de werkzaamheden, die vrijwilligers daar verrichten. De inschatting is dat het aantal vrijwilligers, dat vanuit Nederland via reisorganisaties en gespecialiseerde aanbieders afreist, vermoedelijk enkele honderden per jaar betreft. Het onderzoek concludeert dat particuliere initiatieven in Nederland veruit de grootste groep aanbieders vormt van vrijwilligersreizen, maar stelt ook dat het aantal vrijwilligersreizen vanuit Nederland naar residentiële zorginstellingen voor kinderen ten opzichte van enkele jaren geleden afneemt.

Particuliere initiatieven
Het rapport stelt verder dat chronische armoede en structurele achterstelling grondoorzaken zijn van het oprichten en in stand houden van deze residentiële zorginstellingen. Het kabinet onderschrijft deze conclusie en benadrukt dat in dit alles de rechten en het welzijn van het kind centraal horen te staan.

Volgens het onderzoek is op vermoedelijk de grootste groep aanbieders, de particuliere initiatieven, het minst zicht. Effectief beleid zou zich daarom kunnen richten op de grondoorzaken van het bestaan en de instandhouding van residentiële zorginstellingen voor kinderen en daarbij ook de rol van de particuliere initiatieven kunnen bezien.

Handelingsperspectief
Als handelingsperspectief voor de Nederlandse overheid geldt dat wordt ingezet op het voortzetten en versterken van het ontmoedigen van kortdurend vrijwilligerswerk in (semi) residentiële zorginstellingen voor kinderen door niet-gekwalificeerde vrijwilligers alsmede het structureel blijven aanpakken van grondoorzaken in brede zin. Het kabinet beschouwt een verbod op dergelijke reizen – dat door geen enkel land gehanteerd wordt – op basis van de bevindingen van het onderzoek als niet haalbaar en niet effectief.

Het kabinet roept de sector wel op tot dialoog om de onderlinge samenwerking te versterken en gedeelde uitgangspunten te formuleren om de rechten van het kind en kinderwelzijn te beschermen. Het kabinet wijst hierbij op de mogelijkheid om Partin, de brancheorganisatie voor particuliere initiatieven, een rol te laten spelen.

Bronnen: Kamerbrief over onderzoek weeshuistoerisme (Rijksoverheid) / Onderzoek omvang vrijwilligersreizen vanuit Nederland naar residentiële zorginstellingen voor kinderen (Rijksoverheid)
Foto: Sri Lanka – Friendship Foundation